Sodyum Bikarbonat ya da Anakin Skywalker

[Ali Rıza Kuranel]

Öncelikle belirtmeliyim: Akıllı cep telefonu olan ve bilimsel veriler paylaşılan “Kirli Tank” başlıklı açılan WhatsApp uygulaması üzerinden gerçekleşen bir “ödüllü soru” yarışmasında oluşan “ortam” sonucu bu başlık açıldı. Katılmak isteyen forum üyesi arkadaşlar aynı uygulama üzerinden tarafıma mesaj atabilirler.

Soru oldukça karmaşıktı: “Neden NaHCO3 (sodyum bikarbonat) dozlandığında camlarda biofilm oluşumuna yol açar?”
Her katılımcının bir yanıt hakki olmasına rağmen ileri sürülen mantık eğer doğruysa bir hak daha tanındı. Kimi arkadaşlar ödülden vaz geçerek doğruyu bulmaya gayret etti ve sonuçta bulundu.
Verilen ipuçları ve gelişim oldukça ilginçti:

1- “Bir jedi şövalyesi neden sonradan sith şövalyesine dönüşür?”



2- Anakin Skywalker ---- Darth Vader!!

3- NaHCO3 http://en.wikipedia.org/wiki/Sodium_bicarbonate dozlandığında oluşan pH artışı ile “biofilm” arasında herhangi bir bağlantı yok.

4- Bir kimyasal tepkime geldi: NaHCO3 + H ----------- Na + CO2 + H2O (Arif Ohrili). Buradan bakterilerin CO2 kullanıyor, olabileceği sonucu çıkarsandı.

5- Çok detaylandırmadan: Algler farklı bakteriyel biofilm farklı oluşumlar. (Ali Muzaffer Akkuş ve Emrah Yıldırım) yanıt olumsuzdu.

6- Bu arada çok şaşırtıcı bilgiler de geldi: “Sith’ler sizin tahmin edebileceğiniz asaletin çok ötesinde bireyler. Öyle ki Jedi şövalyelerinin başka insanların sömürülmemesi adına kendilerini feda ederler (!). Siz onlara “kötü” dersiniz ama onlar zifiri karanlığın içinde hiç yozlaşmadan amaca odaklı yaşayan gerçek kahramanlardır!!” (İlker Düzgider)



7- Öyle ki hidrojen peroksit (H2O2) bile konuya “kanıt” oldu: pH arttırılarak bazı organizmaların(?) tetiklendiği ve yan etki olarak “biofilm” oluştuğu çünkü kimi “organizmaların” öldüğü söylendi. (Emrah Yıldırım). (Bu, en inanılmaz “uçuş” çabasıydı…)

8- Sonrasında soru basitleşti: “Karbonat dozluyoruz. Bu da bakterileri tetikliyor. “ (Özgür Ekici)

9- Süreç neredeyse açıklanıyordu: “NaHCO3 dozluyoruz ve algler ölüyor. Bunu fırsat bilen bakteriler –hatta- alg ölülerini bile kullanıyor olabilirler – süratle çoğlaıyor.” Ali Muzaffer Akkkuş.

10- Ödül çok ufaktı: Fritz 460 236 ml.


11- Doğru olan NaHCO3 dozlandığında genel anlamada alg ve diatomlarda ölüm gözlendiği… Ama bunun biofilm ile ilgisi yok gibi…

12- Derken çok ilginç bir soru geldi: “Kimyasal tepkimede açığa çıkan CO2 gazı cama yapışıyor olabilir mi?” (Nereden baksanız tuhaf ve anlamsızdı: Gaz neden cama yapışsın, sudan tahliye olur tıpkı içeceklerde olduğu gibi, atmosfere karışması gerekir. Ancak işin içine birden “cam” girmişti…)

13- İngilizce yanıt bile geldi: “Your bacteria will eat KH as it grows.” (Ali Muzaffer Akkuş) Doğruydu…

14- Tuhaf bir soru, yanıtı “doğru” noktaya ilerletti: “Camın cansız bir yüzey olmasının etkisi nedir?”

15- “Hiçbir etkisi yok!” diye yanıtladım. “Akıntı en yüksek cam yüzeylerde çarpışarak bakterilere yol veriyor..” Süper bir ipucu?

16- Tersi geldi: “Az akıntı olan yerlerde…” dedikleri iletildi. Kimi forumlar ?? (Doğan Bektemur). Acaba alg ve bakteriyel biofilm gene birbirine mi karıştırıldı? (Ancak çoğu forumda “alg” oluşumu bile nedense belki çok geri sıralarda yer alan “akıntı” ile karıştırılıyor.. Algler bir akvaryumda çözünmüş organik atıklar sayesinde gelişir. Yanlış veya eksik protein skimmer, karbon filtrasyonu eksikliği, RO suyunun sertliği – 000 mikrosiemens-, yanlış aydınlatma, saçma sapan katkılar akıntıdan daha önde gelen nedenler.)

17- Tıkandı gibi gözüküyordu… ki süper bir yanıt geldi:

18- “Size bir hikaye anlatmak isterim:

Bizim aradağımız yanıt almak istediğimiz hediye ile ilgili:

Tanka NaHCO3 dozluyoruz (KH düzeltmek -8 veya 9 dKH). Kimyasal reaksiyon sonucu CO2 gazı açığa çıkıyor.

Dozlama gündüz olduğundan ve aydınlatma açık olduğundan herhangi bir şey fark etmiyoruz.

Sevimli bakteriler –nam’ı değer Jedi şövalyeleri- ışıktan aldıkları enerji sayesinde CO2 gazını oksijene çevirmekle meşgul. Jedi şövalyeleri mutlu…

Aydınlatma devreden çıkınca işin rengi değişiyor: Jedi şövalyeleri karakter değiştirmeye başlıyorlar: CO2 gazını bırakıp oksijene yönelirler. Oksijen tükettikçe kendilerine yeni koloniler oluşturmaya başlarlar. Giderek okjinenin en yoğun olduğu cam yüzeyleri istila ederler.

Oysa nitrat ve fosfat indirgeyen bakterilerin oksijen ile ilişkileri yoktur: Anaerob (yani oksijensiz ortamda gelişen) bakteriler olduğundan (Fritz 460) dozlandığında –düzgün dozlama sayesinde- bu tür oluşumlar gözlemlemeyiz.” (ilker Düzgider)


19- Doğru yanıt.

20- Ancak, bir de olan bitenin biyokimyasal açılımı var. Bunu da anlatmak bana düştü.

[ohrili]

Adım adım dogru yol bulundu.

[lincoln1976]

Starwars karakterleri ile birlikte zevkli bir bulmaca haline gelen soru f460 mucize ürünü( 15 günde 50 olan nitratı 0 yaptığı için )
ile taçlandı benim için. Hobiye katkılarından dolayı Ali Rıza Bey' e çok teşekkür ederim.

[mmoner]

Bunu defalarca yaşamış biri olarak olay anını kaçırdığıma üzüldüm. Küçük Anakin' e de epey üzülmüştüm, ancak sonradan yaptıklarının bir mantığı olduğunu kavrayıca Vader' a hak verdim. Ne de olsa Luke' un babası olur...Saygılar

[Ali Rıza Kuranel]

Empire will return back...